اصلیترین چیزی که یک لبخند را زیبا میکند، یک ردیف دندان سفید و تمیز است. یک لبخند خیرهکننده اغلب بهعنوان نمادی جهانی از زیبایی و اعتمادبهنفس شناخته میشود. بااینحال با گذر زمان، دندانها بهدلیل عوامل مختلفی مانند سن، رژیم غذایی و سبک زندگی تغییر رنگ میدهند. این مسئله منجر به تقاضای روزافزون برای روش های سفید کردن دندان برای افرادی شده است که میخواهند درخشش را به لبخندشان بازگردانند.
عوامل رنگ پذیری دندان
تغییر رنگ دندان یکی از مشکلات رایج دهان و دندان است که همه افراد را بدون درنظرگرفتن سن یا عادات بهداشت دهانی تحت تاثیر قرار میدهد. رنگ پذیری دندان زمانی اتفاق میافتد که رنگ طبیعی دندانها به سایههای مختلف زرد، قهوهای یا خاکستری تغییر کنند. عوامل متعددی در تغییر رنگ دندان نقش دارند و درک آنها در انتخاب موثرترین روش های سفید کردن دندان و اقدامات پیشگیرانه بسیار مهم است. در ادامه، اصلیترین عواملی که باعث رنگ پذیری دندان میشوند بهاختصار بررسی شدهاند:
رژیم غذایی
طیف وسیعی از غذاها میتوانند روی رنگ و کیفیت دندانها تاثیر بگذارند. تعدادی از رایجترین آنها عبارتند از:
قهوه و چای
دو مورد از اصلیترین مقصران لکشدن دندان قهوه و چای هستند. هر دوی این نوشیدنیها حاوی مادهای به نام کروموژن هستند. این ترکیبات به مینای دندان میچسبند و در طول زمان منجر به ایجاد لک میشوند.
توتهای رنگی
توتهای تیرهرنگ مانند زغالاخته، شاهتوت و تمشک حاوی رنگدانههایی هستند که میتوانند مینای دندان را لکهدار کنند.
سسها
سسهایی مانند گوجهفرنگی، کچاپ و سس سویا با رنگهای عمیق و اسیدی خود منجر به لکشدن دندانها میشوند.
مصرف دخانیات
سیگارکشیدن یا جویدن تنباکو دندانها را در معرض موادی مانند نیکوتین و قطران قرار میدهد که هر دو به ایجاد تغییر رنگ شدید دندان مشهور هستند. نیکوتین در ابتدا بیرنگ است؛ اما در ترکیب با اکسیژن زرد میشود. استفاده از روش های سفید کردن دندان تواند در تغییر این شرایط موثر خواهد بود.
افزایش سن
با افزایش سن، سایش و اصطکاک طبیعی ناشی از استفاده طولانیمدت از دندانها میتواند باعث نازکشدن مینای آنها شود و یک لایه زردرنگ زیر آن شکل دهد. این تغییر رنگ طبیعی دندانها را در گذشت زمان تیرهتر نشان میدهد.
ژنتیک
ژنتیک در رنگ دندان نقش دارد. برخی از افراد ژنهایی را به ارث میبرند که دندانهایشان بهطور طبیعی تیره یا زرد باشد؛ حتی اگر رژیم غذایی مناسبی را رعایت کنند و مشکل پزشکی و سن زیادی نداشته باشند. برخی از دندانها بهصورت ژنتیکی مستعد رنگپذیری هستند.
داروها
مصرف برخی داروها مانند آنتیبیوتیکهای تتراسایکلین در دوره رشد دندان و کودکی، میتواند منجر به رنگپذیری درونی دندان شود. درمان این نوع تغییر رنگ به نسبت دشوارتر است و به روش های سفید کردن دندان تخصصی نیاز دارد.
آسیب به دندانها
در صورت بروز آسیب به دندان، دندان تلاش میکند خودش را ترمیم کند؛ اما متاسفانه منجر به ایجاد رنگدانههای تیره در ساختار دندان میشود.
عدم رعایت بهداشت دهان و دندان
مراقبت ناکافی از دندان، تمیزنکردن مکرر دندانها و اشتباه تمیزکردن آنها منجر به ایجاد پلاک و جرم بر روی آنها میشود. این نهتنها بهخودیخود رنگ دندان را تغییر میدهند، بلکه باعث تشدید سایر لکها هم خواهد شد. روش های سفید کردن دندان تخصصی مانند جرمگیری در این مورد بسیار کمککننده هستند.
فاکتورهای محیطی
قرارگرفتن در معرض فلوراید بیشازحد، چه از طریق نوشیدن آب با سطح فلوراید بالا و چه در اثر استفاده از خمیردندان حاوی فلوراید بیش از حد، میتواند منجر به فلوئوروزیس دندانی شود که باعث ایجاد لکهها و رگههای سفید یا قهوهای روی دندانها میشود.
شما میتوانید با اعتدال در مصرف مواد غذایی ذکرشده، نوشیدن آب و شستشوی دندان با آب آشامیدنی، مراقبت منظم از دندان، تمیزکردن مناسب دندان و مراجعه مرتب به دندانپزشک از این آسیبها و تغییر رنگها تا حد زیادی جلوگیری کنید.
انواع تغییر رنگ دندان
تغییر رنگ دندان دو نوع اصلی دارد که هر کدام علل، ویژگیها و رویکردهای درمانی متفاوتی دارند. درک انواع مختلف تغییر رنگ دندانها برای انتخاب بهترین روش های سفید کردن دندان ها و درک علل زمینهای ضرورت دارد. در ادامه، توضیح مختصری از هر دو نوع ارائه داده شده است:
تغییر رنگ خارجی
تغییر رنگ خارجی دندان به لکهها یا تغییر رنگی اطلاق میشود که در سطح خارجی دندان، عمدتا روی مینای دندان، ایجاد خواهد شد. این نوع تغییر رنگ به عوامل خارجی و جدا از جنس و شرایط خود دندان مربوط است و اغلب با راه های سفید کردن دندان رفع میشود. تغییر رنگ خارجی معمولا ویژگیهای زیر را دارد:
طبیعت سطحی
طبیعت سطحی به این معنا خواهد بود که این لکهها ذاتا از آن نوع آسیبهایی نیستند که به عمق ساختار دندان نفوذ کنند. آنها روی مینای دندان که یکلایه بیرونی سخت و محافظ دندان است ایجاد میشوند و قدرت نفوذ بیشتر را ندارند. این ها لکههایی هستند که در اثر مصرف مواد غذایی خاص، نوشیدنیها یا مصرف دخانیات روی سطح دندان ایجاد میشوند
موقتی
ازآنجاییکه این نوع لکها ناشی از عوامل خارجی هستند، معمولا موقتی در نظر گرفته میشوند. مخصوصا که اغلب این لکها با رعایت بهداشت دهان و دندان و تمیزکردن درست دندان از بین میروند یا کاهش پیدا میکنند. دلایل رایج تغییر رنگ خارجی دندانها رژیم غذایی نامناسب، استفاده از دخانیات و مراقبت ناکافی یا نادرست از دندان محسوب میشود.
این دو روش درمان کلی دارد که شامل روش های سفید کردن دندان و تمیزکردن حرفهای و جرمگیری توسط دندانپزشک میشود.
تغییر رنگ داخلی
تغییر رنگ داخلی در ساختار داخلی دندان، عمدتا در عاج که لایه زیرین مینای دندان است، رخ میدهد. درمان این نوع تغییر رنگ اغلب چالشبرانگیزتر خواهد بود و احتمال دارد دلایل مختلفی، از جمله عوامل ژنتیکی و مشکلات رشد داشته باشد. لکههای ذاتی معمولا ویژگیهای زیر را دارند:
عمق
تغییر رنگ داخلی عمیقتر به دندان نفوذ میکند و عاج، پالپ یا حتی کل ساختار دندان را تحتتاثیر قرار میدهد.
ماندگاری
حذف لکههای درونی احتمال دارد دشوارتر باشد و رفع کامل آنها بهاحتمال زیاد امکانپذیر نیست.
دلایل رایج تغییر رنگ داخلی دندان عواملی مانند ژنتیک، مصرف داروهای خاص بهخصوص در سنین رشد، آسیبهای دندانی و ناهنجاریهای رشد دندان مانند هیپوپلازی مینای دندان هستند. درمان تغییر رنگ داخلی با روش های سفید کردن دندان و روشهای خاص دندانپزشکی مانند روکش و باندینگ امکانپذیر خواهد بود.
روشهای تخصصی سفید کردن دندان
روشهای تخصصی سفید کردن دندان روشهایی پیچیدهتر و گرانتر از محصولات سفیدکننده معمولی و بدون نسخه هستند و حتما باید توسط متخصص دندانپزشکی انجام و نظارت شوند. این راه های سفید کردن دندان بسیار موثرتر و اصولیتر هستند و زودتر نتیجه میدهند. در ادامه، سه مورد از رایجترین روشها بررسی شدهاند:
بلیچینگ دندان
بلیچینگ دندان یکی از موثرترین روشهای تخصصی سفید کردن دندان محسوب خواهد شد که عمدتا برای رفع لکههای خارجی استفاده میشود. این پروسه شامل استفاده از مواد سفیدکننده، معمولا حاوی پراکسید هیدروژن یا پراکسید کاربامید، برای سفیدکردن دندانها است.
بلیچینگ رنگ دندان را به میزان قابلتوجهی روشن میکند و درمان لکهای داخلی و خارجی در نظر گرفته میشود. اثربخشی آن باتوجهبه مهارت دندانپزشک، غلظت ماده سفیدکننده و علت تغییر رنگ دندان تفاوت دارد. این روند معمولا در مطب و توسط دندانپزشک انجام میشود و سریعترین و قویترین نتیجه را دارد.
در این روش، یک سد محافظ روی لثهها نصب و یک ژل سفیدکننده با غلظت بالا روی دندانها اعمال میشود. برای تسریع روند سفیدشدن از نورهای ویژه یا لیزر بهره گرفته خواهد شد.
مزایا و معایب بلیچینگ دندان
درک مزایا و معایب این روش برای انتخاب آگاهانه و مقایسه آن با سایر روش های سفید کردن دندان ضرورت دارد. مزایای آن به شرح زیر است:
- نتایج قابلتوجه و سریع
- حذف موثر لکههای داخلی و خارجی
- سفارشیسازی میزان سفید کردن دندان
- ایمن و بدون آسیب (درصورتیکه با نظارت مستقیم دندانپزشک حاذق باشد.)
معایب آن نیز شامل:
- هزینه بالا
- تحریک، قرمزی و تورم لثه
- اثرات موقت و نیاز به تکرار
- افزایش موقتی حساسیت دندان
- بیاثربودن روی برخی از لکهها
- نامناسب برای افراد با بیماریهای لثهای شدید، حساسیت به مواد سفیدکننده و سابقه انجام کارهای دندانپزشکی گسترده و سنگین
کامپوزیت
باندینگ کامپوزیت یک روش تخصصی سفید کردن دندان است که برای رفع لکههای موضعی دندان و پوشاندن عیوب از جنبه زیبایی استفاده میشود. این روند شامل اعمال رزین همرنگ دندان بر روی سطح دندان در جهت بهبود ظاهر آن است. پروسه انجام کامپوزیت بهعنوان یکی از روش های سفید کردن دندان به شرح زیر خواهد بود:
- دندانپزشک برای آمادهکردن سطح دندان، کمی آن را زبر میکند تا چسبندگی رزین روی دندان بهتر شود
- سپس رزین همرنگ دندان روی دندان اعمال خواهد شد و دندانپزشک بادقت و باتوجهبه شکل اصلی دندان و استاندارد زیبایی موردنظر شما به آن شکل میدهد.
- برای سفتشدن ماده رزین از نور کیورینگ استفاده خواهد شد و تنظیمات نهایی شکل کامپوزیت برای هر چه طبیعیتر جلوهدادن دندان انجام میشود.
باندینگ کامپوزیت بهعنوان یکی از روش های سفید کردن دندان برای رفع تغییر رنگها، برادهها یا شکافهای خاص در دندانها موثر است. این پروسه میتواند بهبود قابلتوجهی در رنگ و ظاهر دندان ایجاد کند؛ اما در نظر داشته باشید که کامپوزیت بیشتر جنبه زیبایی دارد تا درمان. در نتیجه اگر تغییر رنگ دندان شما ناشی از مسائل داخلی باشد، بهجای پوشاندن صورتمسئله، در صدد رفع مشکل اصلی برآیید.
مزایا و معایب سفید کردن دندان با کامپوزیت
مزایای این روش شامل:
- ارائه نتایج سریع
- ایجاد ظاهر طبیعی
- رویکرد غیرتهاجمی
- بهبود زیبایی دندانها با اصلاح شکل و پوشش بالا
- مناسب برای پوشاندن لکههایی که نسبت به سایر روشها مقاوم هستند.
معایب آن نیز به شرح زیر است:
- موقتی
- دوام کم
- هزینه بالا
- نیاز به مراقبت
- نیاز به تعویض دورهای
- برای همه لکهها مناسب نیست
- عملکرد و نتیجه آن تا حد زیادی به مهارت دندانپزشک بستگی دارد.
جرمگیری
جرمگیری دندان که بهعنوان پروفیلاکسی نیز شناخته میشود، یکی از روش های سفید کردن دندان است که عمدتا برای ازبینبردن لکههای خارجی، پلاک و تارتار استفاده میشود. متخصصان دندانپزشکی از ابزارهای تخصصی برای ازبینبردن پلاک و جرم از سطوح دندان بهخصوص در مناطقی که دسترسی با مسواک به آن سخت است، استفاده میکنند. این کار اغلب برای ازبینبردن لکههای سطحی و ایجاد سطح صافتر دندان انجام میشود.
جرمگیری دندان برای ازبینبردن لکههای سطحی، پلاک و تارتار بسیار موثر خواهد بود. اینکار دندانها را بهوضوح درخشانتر و تمیزتر میکند. جرمگیری نهتنها یکی از روش های سفید کردن تخصصی دندان، بلکه یک بخش ضروری از روتین تمیزکردن دندان و مراقبتهای پیشگیرانه دندان است. توصیه میشود با مشورت دندانپزشک در بازههای زمانی مشخص انجام شود.
مزایا و معایب سفید کردن دندان با جرمگیری
درک مزایا و معایب روش های سفید کردن دندان با جرمگیری ضرورت دارد. مزایای آن به شرح زیر است:
- بهبود بوی دهان
- روش کم تهاجم
- حذف موثر پلاک و تارتار
- کاهش حساسیت و درد دندان
معایب آن نیز شامل:
- هزینه بالا
- تحریک موقت لثه
- ضرورت تکرار منظم عمل
- درد زمان انجام جرمگیری
- تمیزکردن سطحی و رویه دندان
- نامناسب برای افراد با شرایط خاص
روش های سفید کردن دندان در منزل
سفید کردن دندان به روش خانگی بهدلیل راحتی و دردسترسبودن، محبوب هستند. این روشها بسیار ارزانتر از درمانهای حرفهای در نظر گرفته میشوند و درجات مختلفی از اثربخشی در بهبود رنگ دندان ارائه میدهند. توجه داشته باشید واکنش بدن و دندان هر فرد احتمال دارد به هر کدام از این روشها متفاوت باشد.
خمیردندان سفید کننده
خمیردندان سفید کننده یک محصول بدون نسخه و بهراحتی در دسترس است که برای ازبینبردن لکههای سطحی و کمک به حفظ لبخندی درخشانتر بکار میرود. یک خمیردندان سفید کننده معمولا مواد ساینده ملایم و مواد شیمیایی مانند پراکسید هیدروژن یا پراکسید کاربامید دارد که به شکستن و ازبینبردن لکههای روی سطح دندان کمک میکند. اما معمولا در رفع لکههای داخلی موثر نیست.
یکی از بهترین محصولات این زمینه، خمیردندان سفیدکننده کاپیتانو است. این خمیردندان حاوی ترکیب انحصاری EURECO است که با آزادسازی اکسیژن فعال روی سطح دندان ، بهعنوان یک سفیدکننده قوی که به بافت مینای دندان آسیب نمیرساند ، عمل میکند.
این خمیردندان همچنین حاوی روی (زینک کوکو سولفات) با اثر آنتیباکتریال و ضد پلاک دندانی است که مناسب افرادی خواهد بود که دائما دندانهایشان را در معرض نیکوتین و کافئین قرار میدهند. این محصول با کاهش 99% پلاکتهای دندانی، به حفظ رنگ طبیعی دندان کمک میکند.
جوششیرین
جوششیرین نیز بهعنوان یک ساینده ملایم عمل میکند و میتواند به ازبینبردن لکههای سطحی و درخشان شدن دندانها کمک کند. استفاده از این ماده شاید به تنهایی برای عدهای خوشایند نباشد که بجای آن میتوانند از خمیردندان جوش شیرین پاستا دل کاپیتانو بعنوان جایگزین آن استفاده کنند. این خمیردندان با دارا بود میزان مناسبی از جوش شیرین در ترکیب خود میتواند به بازیابی سفیدی طبیعی دندانها و همچنین کنترل PH محیط دهان کمک کند.
جمعبندی
روش های سفید کردن دندان تبدیل به بخش جداییناپذیر از حوزه دندانپزشکی زیبایی شده است و به افراد فرصت زیباترکردن لبخند و افزایش عزتنفس را میدهد. به یاد داشته باشید یک لبخند درخشان فقط زیبا نیست، بلکه بازتابی از سلامتی و شادی شماست.
