
حساسیت دندانی یک مشکل شایع در جوامع جهانی است که بسیاری از افراد با آن روبهرو هستند. این مشکل زمانی پدیدار میشود که عصب دندانها به تغییرات دما و فشار واکنش نشان دهد و باعث ایجاد درد یا تنش در دهان میشود. از علل شایع این حساسیت میتوان به مصرف موادغذایی و نوشیدنیهای گرم یا سرد، بیماریهای دهانی مثل فرسودگی لثهها و آسیب به مینای دندان اشاره کرد.
کمی درمورد حساسیت دندانی بدانیم
حساسیت دندان یک مشکل دندانی شایع است که موجب درد و تنش در دهان میشود. این مشکل زمانی پیش میآید که لایه حفاظتی واقع در دندان به نام انامل، دچار تحریک میشود. انامل بهعنوان پوشش محافظ دندان عمل میکنند و وظیفه محافظت از عصبهای حسی داخل دندان را دارند.
برای مقابله با حساسیتهای دندان، مراقبتهای دندانی منظم و استفاده از مسواک و خمیردندان مخصوص دندانهای حساس مفید خواهد بود. دندانپزشکان درمانهای مخصوصی مانند پوششدهی دندانها یا معالجههای دیگر را پیشنهاد میدهند.
بهبود عادات تغذیهای و جلوگیری از مواد مضر برای دندانها نیز به کاهش حساسیت کمک میکند. در کل، شناخت حساسیتهای دندانی و اقدامات مناسب به افراد کمک میکنند تا از درد و ناراحتی ناشی از این مشکل ممانعت بهعمل آورند و دندانهای سالمتری داشته باشند.
عوامل موثر بر ایجاد حساسیت دندانی
علل اصلی حساسیت دندانی میتواند متنوع باشند. از جمله مهمترین عواملی که منجر به ایجاد دندان حساس میشوند عبارتند از:
فرسودگی لثهها
اگر لثهها فرسوده یا باکتریها به آنها آسیب برسانند، عصب دندان ثبات و استحکام خود را از دست میدهد و به علت حساسیت دندان، درد و تنش ایجاد میشود.
پوسیدگی دندان
با پوسیدگی دندانها، درد به عصب دندان نفوذ خواهد کرد و حساسیت در دندان ایجاد میکند. این پوسیدگی معمولا بهعنوان یک عامل مهم در ایجاد حساسیت دندانی شناخته میشود.
استفاده نادرست از مسواک
فشار زیاد و استفاده نادرست از مسواک نیز به دندانها و لثهها آسیب میرساند و به تدریج حساسیت در دندان را بهوجود میآورد.
فشار بر دندانها
فشارهای ناشی از خوردن مواد سخت و محکم ، میتواند به تراکم دندانها و در نتیجه حساسیت در دندان منجر شود.
مصرف مواد غذایی و نوشیدنیهای اسیدی
موادی مانند نارنگی، لیمو، سرکه، سودا و نوشابههای گازدار اسیدی هستند و مصرف زیاد آنها میتواند لایه انامل را تخریب کند و حساسیت را در دندان افزایش دهد.
ترمیمهای دندانی نامناسب
اگر ترمیمهای دندانی نادرست انجام شوند یا اندازه مناسبی نداشته باشند، احتمال دارد حساسیت دندانی بهوجود آید.
استفاده از مسواکها و خمیردندانهای ناسازگار
مسواکها و خمیردندانهای با مواد ناسازگار یا سخت به لایه انامل آسیب خواهند رساند و حساسیت را افزایش خواهند داد.
تغییرات دمایی
تغییرات دمایی ناگهانی مانند مصرف غذاهای گرم یا سرد، به عصب دندانی فشار وارد میکنند. این امر باعث افزایش حساسیت میشود.
ژنتیک
برخی از افراد از نظر ژنتیکی دارای لایه انامل نازکتری هستند که حساسیت بیشتری را تجربه میکنند.
تراکم کلسیم ناکافی
تراکم کلسیم کافی در لایه انامل میتواند به عدم مقاومت دندانها در برابر تحریکها و حساسیت منجر شود.
با شناخت این عوامل و اتخاذ اقدامات مناسبی مانند مراقبت دندانی منظم و استفاده از مسواک و محلولهای دندان حساسیتی، افراد این امکان را دارند تا از حساسیت دندانی ممانعت به عمل آورند و دندانهای سالمتری داشته باشند. در صورتیکه حساسیت دندان به شدت ناراحتکننده باشد ، استفاده از مشاوره دندانپزشکی برای مشخص شدن راههای درمان ضرورت دارد.
تاثیر جرمگیری و بلیچینگ بر حساسیت دندانی
جرمگیری و بلیچینگ دندان دو روش شایع در بهبود ظاهر دندانها و افزایش سفیدی آنها است. این روشها اثرات متنوعی بر حساسیت دندانی دارند و به مراتب، نیاز به مراقبتهای خاصی خواهند داشت.
جرمگیری دندان
جرمگیری دندان معمولا با استفاده از ابزارهای خاص بر روی پلاکهای دندانی انجام میشود. این روش به دندانها زیبایی و سفیدی بیشتری میبخشد. از طرفی دیگر، جرمگیری لایه انامل را نیز تخریب میکند و برای عصب دندانی تحریک و حساسیت ایجاد خواهد کرد. برای کاهش این حساسیت، معمولا پس از جرمگیری، محلولهای دندان حساسیتی یا خمیردندان ضد حساسیت مصرف میشود.
بلیچینگ دندان
بلیچینگ دندان یک فرآیند برای بهبود رنگ دندانها است که با استفاده از موادشیمیایی یا لیزر انجام میشود. این فرآیند معمولا بهعنوان انتخابی برای افرادی که میخواهند دندانهای سفیدتری داشته باشند، مطرح خواهد بود. اما بلیچینگ به حساسیت دندانی منجر میشود. این حساسیت معمولا بهدلیل مواد شیمیایی مورد استفاده در بلیچینگ رخ میدهد و به علت افزایش نفوذ لایه انامل به عصب دندان است.
برای کاهش حساسیت پس از بلیچینگ ، معمولا محصولات خاصی مانند ژل حاوی فلوراید یا انواع خمیر دندانهای مخصوص حساسیت دندان مصرف میشود. ضمن آنکه باید تا مدتی از مصرف مواد غذایی و نوشیدنیهای اسیدی خودداری شود.
در مجموع، جرمگیری و بلیچینگ دندان به تحسین ظاهر دندانها کمک میکنند، اما باید مراقبت کرد تا حساسیت دندان ناشی از این فرآیندها کنترل شود. مشاوره دندانپزشک و استفاده از محصولات توصیهشده میتواند به افراد کمک کند تا از درد دندان ناشی از حساسیت پس از این فرآیندها جلوگیری کنند و دندانهایی سفید و زیبا داشته باشند.
روشهای درمان حساسیت دندانی
خبر خوب این است که حساسیت دندان، حتی اگر یک مشکل مزمن باشد، روشهای درمانی دارد که در زیر به برخی از این روشها میپردازیم:
استفاده از محلولهای مخصوص دندان حساس
محلولهای دندان حساس حاوی فلوراید و پتاسیم نیترات هستند که میتوانند به تقویت انامل و کاهش حساسیت دندانی کمک کنند. این محلولها را بهعنوان قسمتی از مراقبت روزانه دندانهای خود قرار دهید تا شاهد تغییرات مثبت در درد و حساسیت دندانهایتان باشید.
استفاده از خمیر دندان مخصوص
خمیر دندانهای حاوی مواد محافظت دندانی مثل فلوراید و پتاسیم نیترات در تقویت دندانها و کاهش حساسیت آنها نقش دارند. یکی از بهترین گزینهها ، خمیر دندان مخصوص دندانهای حساس برند پاستا دل کاپیتانو است. این محصول حاوی مادهای به نام کالیدنت (نوعی هیدروکسی آپاتایت) است که از دمینرالیزهشدن دندان و بروز حساسیت در دندانها ممانعت بهعمل میآورد. ضمن آنکه زینک کوکو سولفات موجود در این خمیردندان بهعنوان ضدباکتری و ضدپلاک عمل میکند.
اگر اعصاب دندان شما حساس شده است، با استفاده از این خمیردندان که نیترات پتاسیم دارد، میتوانید درد دندان را کنترل کنید
پوششدهی دندانی
در برخی موارد، دندانپزشک پوششدهی دندانی انجام میدهد. این فرآیند شامل استفاده از مواد مخصوصی بر روی سطح دندانها میشود که بهعنوان یک پوشش محافظ عمل میکند و از تحریک عصب دندان ممانعت بهعمل خواهد آورد.
استفاده از درمانهای آزمایشگاهی
در برخی موارد، دندانپزشکان میتوانند بهعنوان درمانهای آزمایشگاهی، ژلها یا مواد خاصی را برای تقویت دندانها و کاهش حساسیت تجویز کنند. این روشها بهتنهایی یا در ترکیب با دیگر درمانها مورداستفاده قرار میگیرند.
درمان جراحی
در موارد خاصی که حساسیت دندانی بهدلیل مشکلات جدی دندانی مانند ترک یا عفونت عصبی باشد، ممکن است نیاز به درمان جراحی داشته باشید. این درمانها شامل جذب عصب دندان، عصبکشی یا انجام پروسههای دندانی پیچیدهتر میشوند.
تغییرات در رژیم غذایی و عادات تغذیهای
کاهش مصرف مواد غذایی و نوشیدنیهای اسیدی، شکری در کاهش حساسیت دندان موثر خواهد بود. همچنین مصرف موادغذایی حاوی فلوراید و کلسیم میتواند به تقویت دندانها و حفظ سلامت آنها کمک کند.
مشاوره دندانی منظم
مراجعه دورهای به دندانپزشک به منظور ارزیابی و پیگیری حالت دندانی اهمیت دارد. دندانپزشکان راهنماییهایی ارائه میدهند و در صورت نیاز درمانهای جدید تجویز میکنند.
در کل، درمان حساسیت دندانی نیازمند شناخت دقیق علت حساسیت و تعیین روش مناسب برای کنترل آن است. انتخاب درمان به عواملی مانند شدت حساسیت، علت آن و وضعیت عمومی دندانها بستگی دارد. برای بهبود حالت دندانی و جلوگیری از آن، مشاوره با دندانپزشک حائز اهمیت است.
روشهای پیشگیری از بروز انواع حساسیتهای دندانی
پیشگیری از بروز انواع حساسیتهای دندانی بسیار اهمیت دارد و میتواند به افراد کمک کند تا از درد و ناراحتی ناشی از این مشکلات دندانی جلوگیری کنند. در زیر به برخی از روشهای پیشگیری از حساسیت در دندان اشاره شده است:
مراقبتهای دندانی منظم
به مراقبتهای دندانی منظم اهمیت دهید. دندانها را 2 بار در روز با مسواک نرم و خمیردندان حاوی فلوراید مسواک کنید.
استفاده از مسواک مناسب
انتخاب مسواک مناسب و تعویض به موقع آن از اهمیت بالایی برخوردار است. معمولا مسواکهای نرم برای افراد با حساسیت دندانی توصیه میشوند.
استفاده از محلول دندان حاوی فلوراید
محلولهای دندان حاوی فلوراید میتوانند به تقویت انامل دندانی کمک کنند و حساسیت در دندان را کاهش دهند.
کاهش مصرف مواد غذایی خاص و نوشیدنیهای اسیدی
مصرف موادی مانند نارنگی، لیمو، سرکه، نوشابههای گازدار و شکری را محدود کنید. این مواد لایهی انامل را تخریب میکنند و حساسیت دندان را تشدید خواهند کرد.
استفاده از محصولات حفاظتی
برای محافظت از دندانها در برابر حساسیت، از محصولات حفاظتی مانند شیلدهای دندانی یا محلولها و ژلهای حاوی فلوراید و پتاسیم نیترات بهره ببرید.
استفاده از محافظتهای دهانی در ورزش
در ورزشهای رزمی یا ورزشهایی که احتمال آسیب دندانی وجود دارد، از محافظتهای دهانی استفاده کنید تا از آسیب به دندانها جلوگیری شود.
مصرف مواد حاوی کلسیم و فلوراید
موادغذایی حاوی کلسیم و فلوراید در تقویت دندانها و افزایش مقاومت آنها در برابر حساسیت نقش دارند. مثلا مصرف شیر و محصولات لبنی کلسیمی و مصرف آب حاوی فلوراید مفید است.
مشاوره با دندانپزشک
احتمال دارد برنامههای مراقبتی خاص برای پیشگیری از حساسیت دندانی ، نیاز به مشاوره با دندانپزشک داشته باشند. پزشک بر اساس وضعیت دندانها و نیازهای شما نکات و راهکارهای خاصی را توصیه میکند.
در کل، پیشگیری از حساسیت در دندان از اهمیت بسیاری برخوردار خواهد بود و از افراد خواسته میشود تا به مراقبتهای دندانی منظم، تغذیه سالم و مشاوره دندانپزشکی منظم توجه کنند. این اقدامات در کاهش خطر بروز حساسیت و حفظ سلامت دندانها موثر خواهد بود.
حساسیت دندانی در کودکان
حساسیتهای دندان در کودکان، اگرچه کمتر از حساسیت دندان در بزرگترها شایع است ، اما همچنان میتواند یک مشکل بزرگ تلقی شود. حساسیت در دندان کودکان معمولا در دوران دندان شیری (دوران ابتدایی) یا هنگامی که دندانهای دائمی به جای دندانهای شیری درآمدهاند ، ظاهر میشود.
عوامل ژنتیکی
یکی از دلایل اصلی حساسیت دندان در کودکان عوامل ژنتیکی است. اگر پدر و مادر یا سایر اعضای خانواده دچار حساسیت دندانی باشند، احتمالا کودکان نیز با این مشکل روبرو میشوند. عوامل دیگری مانند عدم مراقبت دندانی مناسب، مصرف مواد غذایی و نوشیدنیهای اسیدی، پوسیدگی دندان و فرسودگی لثهها نیز حساسیت در کودکان را تشدید میکنند.
وجود درد و تنش
حساسیت در دندان کودکان معمولا با درد یا تنش در دهان همراه میشود. کودکان احتمال دارد به شدت حس کنند که دندانهایشان به مواد گرم یا سرد ، شکری و یا اسیدی واکنش نشان میدهند. این مشکل آنها را از انجام فعالیتهای روزمره مانند مسواکزدن یا خوردن غذا و نوشیدنیها دور خواهد کرد.
پیشگیری
برای پیشگیری و کنترل حساسیت دندانی در کودکان ، مراقبتهای دندانی منظم و استفاده از خمیردندان و مسواک مناسب بسیار مهم است. خمیردندانهای کودکان کاپیتانو با دارا بودن نمکهای فلوراید و کلسیم و همچنین زینک کوکو سولفات میتوانند از پوسیدگی دندانها جلوگیری کرده و به مقاوم سازی دندانها کمک کنند تا از وقوع حساسیت دندانی در کودکان جلوگیری شود.
کاهش مصرف موادغذایی و نوشیدنیهای اسیدی و شکری ، تشویق به تغذیه سالم و مراجعه به دندانپزشک برای تشخیص و درمان مشکلات دندانی از اقدامات کلیدی هستند.
به علاوه، مصرف محصولات حاوی فلوراید و موادغذایی حاوی کلسیم میتواند به تقویت دندانها و کاهش حساسیت در کودکان کمک کند. بهطور کلی، با رعایت مراقبتهای دندانی منظم و مشاوره با دندانپزشک، این امکان وجود دارد تا از حساسیت در دندان جلوگیری کرد و دندانهای سالمتری داشت.
جمعبندی
حساسیت دندانی یک مشکل دندانی شایع و ناراحتکننده است که بهعلت تحریک عصب دندانی، درد و تنش در دهان ایجاد میشود. این مشکل احتمال دارد بهعلت عوامل متعددی از جمله پوسیدگی دندان، فرسودگی لثهها، تراکم کلسیم ناکافی، استفاده نادرست از مسواک، مصرف موادغذایی و نوشیدنیهای اسیدی و تغییرات دمایی ناگهانی ایجاد شود. پیشگیری از حساسیت و درمان آن از اهمیت بسیاری برخوردار خواهد بود.